Een initiatief van :



Stichting Food-Info



Food-Info.net> Onderwerpen > Functional Foods

Functional Foods - Functionele levensmiddelen

Het begrip ‘Functional Foods', functionele levensmiddelen, is een, ook in het Nederlands gebruikte, uitdrukking voor voedingsmiddelen die, behalve voedingsstoffen, ook andere mogelijk gezondheidsbevorderende ingrediënten bevatten.

Het begrip omvat zowel volledige levensmiddelen, maar ook verrijkte levensmiddelen (levensmiddelen met een extra toevoeging) en voedingssupplementen. In alle gevallen bevat het product een mogelijk gezondheidsbevorderend ingrediënt, of een ingrediënt dat de kans op ziekte tegengaat.

De gezondheidsbevorderende componenten kunnen van nature al in het product aanwezig zijn, of tijdens de productie toegevoegd worden. Vaak gaat het om natuurlijke componenten, waarvan de concentratie door extra toevoeging is verhoogd. Ook kan een component toegevoegd worden, die normaal niet in het product voor zou komen.

Er bestaan een groot aantal categorieën functional foods, waarvoor niet altijd Nederlandse termen bestaan, zie onderstaande tabel :

 

Term

Definitie

Functional food

Een normaal type voedingsmiddel waaraan een ingrediënt is toegevoegd dat zorgt voor een gezondheidsvoordeel, voor het traditionele verzadigingsgevoel en voor de benodigde nutriënten. Voedingsmiddelen die verrijkt zijn met vitaminen of calcium zijn hiervan een voorbeeld.

‘Foods for specified health use (FOSHU)'

Engelse vertaling van een Japanse classificatie voor functional foods. De Japanse regering definieert FOSHU als "voedingsmiddelen waarvan verwacht wordt, dat ze bepaalde gezondheidsvoordelen hebben en dat ze een licentie hebben om op het etiket een claim te hebben, die zegt dat een persoon die het voedingsmiddel gebruikt om gezondheidsredenen, kan verwachten de gezondheid te behouden door de consumptie van dit voedingsmiddel." De classificatie of lijst heeft geen status buiten Japan.

‘Nutraceutical'

Een speciaal functional food dat claimt medische en/of gezondheidsvoordelen te hebben inclusief het voorkomen of behandelen van een ziekte.

‘Colonic food'

Onverteerd voedsel dat de darm bereikt, meestal in de vorm van niet-verteerde koolhydraten en welke een voedselbron zijn voor de darmmicroflora.

Prebioticum

Een voedsel ingrediënt dat de condities in de dikke darm in het voordeel van de gastheer verbetert.

Probioticum

Een mono of gemengde culture van micro-organismen die een voordelig effect hebben voor de gastheer (mens of dier).

' Medical food'

Een speciale classificatie van voedsel in de Amerikaanse levensmiddelenwetgeving. Het product moet worden gebruikt onder medische toezicht voor een ziekte, het moet goed gedefinieerde nutritionele kenmerken hebben, het moet gebaseerd zijn op erkende wetenschappelijke principes en heeft een medische evaluatie moeten ondergaan. ‘Medical foods' worden niet verkocht aan normale consumenten.



Klik hier voor een tabel met componenten, waarvan een functioneel aspect geclaimd wordt

De markt voor functional foods groeit overal op de wereld snel. Japan produceert en consumeert ongeveer de helft van deze markt, maar in Amerika groeit de markt het snelst. De markt voor zuivelproducten met probiotica zoals yoghurt groeit snel in Europa.

Er zijn vele redenen waarom deze voedingsmiddelen zo aantrekkelijk zijn voor de consumenten :
- Consumenten willen liever ziekte voorkomen dan genezen.
- Medische kosten zijn stijgende.
- Consumenten zijn zich meer bewust van de link tussen voeding en gezondheid.
- De populatie in industriële landen is aan het vergrijzen.
- Consumenten willen de veroorzaakte stijging in milieuproblemen door vervuiling, micro-organismen en chemicaliën in lucht, water en voedsel teniet doen.
- Er is een stijging in wetenschappelijk bewijs van doeltreffendheid.

Europese landen hebben (nog) geen wettelijke definitie voor functional foods. Veel Europese landen laten ook geen gezondheidsclaims toe voor voedingsmiddelen. De geldende richtlijn lijkt te zijn dat etiketten van voedingsmiddelen niet misleidend mogen zijn. Om te verzekeren dat dit principe gerespecteerd wordt, ontwerpen de FAO/WHO Codex Alimentarius commissie van de VN, de raad van Europa en nationale overheden codes die alleen "goed gefundeerde en gerechtvaardigde" claims toestaan. Er zijn maar twee typen van verklaringen of claims die zijn toegestaan op etiketten van voedingsmiddelen en dieetsupplementen, namelijk:

  • Structuur en functie claims die effecten op het normaal functioneren van het lichaam beschrijven
  • Claims met betrekking op het reduceren van het risico van ziekte die een relatie tussen componenten in het dieet en een ziekte of gezondheid conditie impliceren.

 

Meer over:

Voedingssupplementen algemeen
Probiotica
Prebiotica
Stanolesters en cholesterol

 

Referenties:

  1. Background on Functional Foods : ific.org/relatives/17180.PDF
  2. Functional Foods : www.dietandbody.com by Tanya Zilberter
  3. www.eufic.com
  4. Mary Ellen Sanders, Overview of functional foods: emphasis on probiotic bacteria , Dairy and Food Culture Technologies 8 (1998), 341-347
  5. Louise A. Berner and Joseph A. O'Donnell, Functional foods and health claims legislation: applications to dairy products , Dairy and Food Culture Technologies 8 (1998), 355-362

 



Food-Info.net is an initiative of Stichting Food-Info, The Netherlands

Free counters!