Food-Info.net> Tematy > Bezpieczeństwo żywności > Metale ciężkie

Nikiel (Ni)

Nikiel jest pierwiastkiem, który występuje w środowisku tylko w bardzo niewielkich ilościach. Metal ten ma wiele zastosowań w przemyśle. Najbardziej znane jest stosowanie niklu jako dodatku stopowego do innych metali lub do produkcji wyrobów metalowych, np. biżuterii.

Żywność zawiera niewielkie ilości niklu. Większe ilości tego pierwiastka znajdują się w takich produktach jak czekolada czy tłuszcze. Zwiększone spożycie niklu może występować w przypadku spożywania warzyw zanieczyszczonych ziemią. Rośliny mogą akumulować nikiel, dzięki czemu mogą być dobrym jego źródłem. W przypadku osób palących, występuje zwiększone przyjmowanie niklu przez płuca. Związki niklu występują również w detergentach.

Ludzie mogą być narażeni na wchłanianie niklu poprzez wdychanie z powietrzem, picie skażonej wody, spożywanie pokarmów oraz palenie papierosów. Wnikanie tego pierwiastka może również zachodzić w bezpośrednim kontakcie ze skażoną ziemią lub wodą. W niewielkich ilościach nikiel jest pierwiastkiem niezbędnym w ludzkim organizmie, lecz zbyt wysoka jego koncentracja może być niebezpieczna dla zdrowia.

Spożycie zbyt dużej ilości niklu może powodować następujące konsekwencje:
- Zwiększenie zagrożenia rozwoju raka płuc, nosa, krtani i prostaty
- Nudności oraz zawroty głowy po wdychaniu gazu
- Zator płuc
- Problemy oddechowe
- Uszkodzenia płodu
- Astma oraz przewlekłe zapalenie oskrzeli
- Reakcje alergiczne, wysypki skórne, głównie od kontaktu z biżuterią
- Arytmia serca

Opary niklu są bardzo silnymi czynnikami drażniącymi i mogą wywoływać zapalenie płuc. U osób uczulonych na nikiel może występować zapalenie skóry, które nazywane jest popularnie „egzemą niklową”. Pierwszym symptomem chorobowym jest zwykle swędzenie skóry. Po około 7 dniach najczęściej pojawia się owrzodzenie. Zmiany skórne mogą przybierać postać wrzodów oraz pęcherzy. Objawy nadwrażliwości na nikiel może utrzymywać się przez nieokreślony czas.

Rakotwórczość – nikiel oraz jego związki sklasyfikowane zostały jako czynniki przyspieszające rozwój chorób nowotworowych. Międzynarodowa Agencja Badań nad Chorobami Nowotworowymi (IARC) zaliczyła związki niklu do grupy 1 (istnieją wystarczające dowody na rakotwórczość tych związków u ludzi), a sam nikiel do grupy 2B (czynniki, które prawdopodobnie mogą być kancerogenne).