An initiative of :




Ege Üniversitesi

Gaziantep Üniversitesi



Food-Info.net> Gıda güvenliği > Toxinler

Pyrrolizidine Alkaloids

Genel özellikleri

Pyrrolizidine alkaloid intoksikasyonu bu alkoloidi bulunduran bitkisel ürünlerin tüketilmesi ile ortaya çıkan, nadir rastlanan toksikolojik bir durumdur. Gıda olarak tüketilen bitkiler, tedavi amaçlı kullanılan bitkiler ve diğer kontamine olmuş tarımsal ürünler bu tür zehirlenmelere neden olabilir. Tahıllara veya yem olarak kullanılan ekinlere bazen payrrolizidin üretebilen otlar karışabilir ve bu yolla onlarda bulunan alkoloidler bu kontamine olmuş yemleri tüketen ineklere ve ineklerden de süte geçebilir ve bu tahıl ürünlerinin gıda üretiminde kullanılması ile un gibi bazı diğer gıdalara da bulaşabilir. Boraginacea, Compositae, ve Leguminosae familyasından olan birçok bitki 100'ün üzerinde hepatotoksik pyrrolizidin alkaloid içermektedir.

Hastalık belirtileri

Pyrrolizidin alkaloid zehirlenmesi çoğu durumda orta dereceden şiddetli derecelere kadar çıkabilen karaciğer bozukluklarına neden olur. Mide ve bağırsak bozuklukları bu tür zehirlenmelerin ilk semptomlarıdır ve baskın olarak karın ağırısı ve kusma gözlenir. Zehirlenmenin 2 hafta veya 2 yıl ardından ölüm söz konusu olabilir, fakat alkaloid alınımı devam etmiyorsa ve karaciğerde oluşan hasar çok ciddi değilse hastalar tamamen iyileşebilmektedir.

Teşhisi

Alkaloidin zehirleyici etkisi bazen alkaloidin alınmasından sonra görülmeyebilir. Bulantı, keskin mide ağrısı, karın duvarındaki damarların şişmesi sonucunda karında şişme ve ateş gibi erken klinik belirtileride sözkonusu olabilir. Yüksek ateş ve sarılık hastalığı görülebilir. Bazı durumlarda akciğerde etkilenebilir ve akciğer bozuklukları öldürücü olabilir.

İlişkili gıdalar

Sıklıkla payrrolizidin zehirlenmesine neden olan bitkiler Borginaceae, Compositae ve Leguminosae familyasına üye olan bitkilerdir. Bazı alkoloid içeren bitkiler gıda veya tedavi edici olarak kullanılmaktadır.

Evlerde hazırlanan şifalı bitkilerin bir çoğu bu tür zehirlenmelere neden olur. Bununla birlikte hayvanların otladığı alanlardaki bitkilerin birçoğunda alkaloid bulunmaktadır ve buralardan otlayan hayvanlarda pyrrolizidin alkaloid zehirlenmesi söz konusudur. Bu tür hayvanların sütlerinde ve bu otları kullanarak bal yapan arıların ballarında da alkaloid bulunabilir. Diğer bazı ülkelerde tohumları pyrrolizidin alkaloid bulunduran tahılların gıda üretiminde kullanılması kütlesel insan zehirlenmelerine neden olmuştur.

Önlenmesi

Önlenmesinin yolu sadece bu maddeleri içeren gıdalardan uzak durulmasıyla mümkündür. Ayrıca zaten bu bitkiler normalde Avrupalıların beslenme rejiminde yer almamaktadır.

Risk grupları

Bütün insanlar hepatotoksin olan pyrrolizidin alkaloidlere karşı hassas olduklarını bilmelidirler. Ev ilaçları ve şifalı otların fazlaca tüketilmesi risk faktörü olabilir ve genellikle alkaloid zehirlenmesine neden olur.

Kaynaklar : http://www.cfsan.fda.gov/~mow/intro.html

 

 


Food-Info.net is an initiative of Stichting Food-Info, The Netherlands

Free counters!