An initiative of :




Ege Üniversitesi

Gaziantep Üniversitesi



Food-Info.net> Sorular ve Cevaplar > Gıda katkı maddeleri > Renklendiriciler
Food-Info.net> Sorular ve Cevaplar > Gıda ürünleri > Balık ve kabuklu deniz ürünleri

Astaksantin tam olarak nedir ve niçin som balığı kırmızısını yapar?

Astaksantin, som balığına, karidese ve flamingoya pembe-kırmızı rengini veren kırmızı bir pigmenttir. Kimyasal olarak β-karotene ve A vitaminine benzerdir. Karotenoidler grubunun bir parçasıdır. Astaksantinin kimyasal yapısı aşağıda gösterilmektedir:

Astaksantin birkaç çeşit alg ve plankton tarafından yapılmaktadır. Bunlar, aralarında kırmızı rengi kabuğunda saklayan ve dış kısmı pembe-kırmızı renkte olan karides gibi suda yaşayan türlerden olan kabuklular tarafından yenilmektedir. Kabuklular, dönüşümde balıklar (som balığı, alabalık) veya kuşlar (flamingo, kırmızı çeltik kargası) tarafından yenilmektedir. Bunlar ayrıca pigmenti derilerinde ve yağ dokularında depolarlar. Bu da som balığının ve diğer hayvanların kırmızı renkte olmalarının nedenidir. Astaksantin ağartma işlemi ile kaybolmaz, bundan dolayı bu hayvanlar pembe renklerini korurlar.

Astaksantinin suda yaşayan hayvanlarla bağlantılarındaki fonksiyonu tamamen belirgin değildir. Bununla beraber, E vitamini ile kıyaslanabilecek kadar güçlü bir antioksidandır. Ayrıca UV ışığına karşı koruyucu olarak görev yapabilir.

Sadece algler astaksantin üretebilirler; gelişmiş hayvanlar kimyasal yapıyı değiştiremez. Bu da su kültürcülüğü (balık çiftlikleri) için önemli sonuçlara sahiptir.

Som balığı işlemesi birçok formlarda olmaktadır. Som balığı denizlerde yetişebilir ve böylece diyetleri kısmen doğal olmaktadır, fakat ilave gıdalarda alabilmektedirler. Diğer bir yolda, som balığı kültürcülüğü karada tank içinde de yapılabilir. Bu durumlarda balıklar doğal bir diyetle beslenmezler, fakat balık yemi ile beslenirler. Bununla birlikte, karides veya astaksantinin diğer kaynağı olmaksızın, som balığı beyaz kalacaktır. Tüketici bu durumu istemez, bu da astaksantinin balık yemine eklenmesini gerektirmektedir.

Astaksantin kimyasal olarak karotenden yapılmıştır. Bu da balık yeminde astaksantinin en bilinen kaynağıdır. Diğer imkanlar da: karides atığı eklemek veya astaksantin oluşturan mayalardan elde edilmiş tozlar eklemektir. Bununla beraber, son iki metot son derece pahalıdır, bundan ötürü kimyasal astaksantin kullanılması daha yangındır.

Kimyasal olarak değişiktir (doğal astaksantinin ayna görüntüsü), fakat som balığı veya insanlar için herhangi bir farklılık yaratmamaktadır.

 

 

 


Food-Info.net is an initiative of Stichting Food-Info, The Netherlands

Free counters!