An initiative of :




Ege Üniversitesi

Gaziantep Üniversitesi



Food-Info.net> Gıda bileşenleri > Mineraller

Molibden(Mo)

 

Giriş

Molibden neredeyse bütün yasam alanları için esas eser elementlerden biridir. Önemli kimyasal döngüleri (karbon, nitrojen, sülfür) katalizleyen bazı enzimlere kofaktörlük yapar

Molibden öncelikle yoğun olarak karaciğer böbrek kemik ve deride bulunur. Yetişkin insan vücutlarında yaklaşık olarak dokuz miligram molibden bulunur.

Gıda Kaynakları

Baklagillerden fasulye mercimek ve bezelye molibden bakımından en zengin gıda kaynaklarındandır. Hububat ürünleri ve kabuklu yemişler molibden içeriği bakımından zengin olmalarına rağmen hayvansal ürünler, meyve ve sebzeler genellikle molibden içeriği açısından oldukça zayıftırlar.

Bitkilerin molibden miktarı yetiştikleri toprağın molibden içeriğine ve çevresel koşullara bağlı olduğu için genellikle molibden bakımından yetersiz topraklarda ve elverişsiz çevre koşullarında yetişen sebze ve meyvelerin molibden miktarı düşük olur. Değişik coğrafyalardaki bitkilerin farklı molibden içeriğine sahip olmaları bu yüzdendir.

Molibden içeren bazı önemli gıdalar;

 

Maya
Mercimek
Karaciğer
Ispanak
Yeşil lahana
İşlenmemiş buğday ekmeği
Kahverengi pirinç
Böbrek
Barbunya
Kabuklu yemişler

Tavsiye Edilen Günlük Alım Miktarı(RDA)

Molibden için henüz Avrupa Birliği'nin hazırladığı RDA bulunmamaktadır. Amerika'da yetişkinler için günlük 43-45 µg/gün miktarı tavsiye edilen miktar olarak belirlemiştir.

İnhibitörler/uyarıcılar:

Aşağıdaki gıda bileşenlerinin molibdenin emilimini uyardığı görülmüştür

Bakır: Bakır molibden emilimini engelleyici etki gösterir.

Vücuttaki görevleri

Hemen hemen bütün molibden içeren enzimlerde (molybdoenzymes ) bulunan molibdenin biyolojik formu molibden kofaktör olarak bilinen bir organik moleküldür. Molibdenin insanlarda üç enzime kofaktörlük yaptığı bilinmektedir.

Sülfüt oksidaz : Sülfitin sülfata dönüşümünü katalize eder bu reaksiyon sistin gibi sülfür içeren amino asitlerin metabolizması için gereklidir.

Ksantin oksidaz ve aldehit oksidaz : Benzer yapıdaki çeşitli farklı moleküllerin hidroksilleme reaksiyonlarını katalizler. Ksantin oksidaz nükleotidlerin (DNA ve RNA'nın ilk şekilleri) ürik aside bozulmasını katalize eder bu da kanın oksitlenmeyi önleyici kapasitesine katkıda bulunur. Aynı zamanda ksantin oksidaz ve aldehid oksidaz ilaç ve toksin metabolizmasın da cok önemli rol oynar. Bu üç enzimden sadece sülfüt oksidaz insan sağlığı için çok önemli olduğu bilinmektendir.

Eksikliği

Molibden yetersizliği sağlıklı insanlarda şimdiye kadar görülmemiştir.

Toksisite

Diyare, bastırılmış büyüme hızı ve kansızlık molibdenin toksik etkilerinin belirtileridir. Gut hastalığına benzer semptomların nedeni vücuda aşırı miktarda molibden alınmasının sonucudur. Molibdenin zehirliliğinin gıdalardan meydana gelmesi olasılığı çok küçüktür.

Yüksek seviyede molibden alımı yüksek miktarda bakır boşaltımına sebep olabilir (antagonistik iki mineralin beraber olmasından kaynaklanabilir) bu durum bakır eksikliğine sebep olabilir.

Yüksek miktarda molibden alımı alkalin fosfat etkinliğini değiştirebilir buda belirli kemik anormalliklerine sebep olabilir. Alkalin fosfataz enzimatik olarak fosfat gruplarını Glikoz-1-fosfat molekülünden ayırıp serbest bırakabilir böylece yüksek seviyede inorganik fosfat üretilir. Kemikte hydroxyapatite kristallerinin üretimi için fosfat gereklidir.

Düzenleme

Molibdenin emilimi mide ve bağırsakta kolaylıkla meydana gelir,ve boşaltımı öncelikle idrar kanalıyla meydana gelir.

Kaynaklar:

Ursel, A. : Natural care – Vitamins & Minerals Hvebook. Dorling Kindersley, London, 2001. ISBN 80-89179-01-0

Dutch Nutrition Centre : www.voedingscentrum.nl/

http://dietary-supplements.info.nih.gov/Health_Information/Vitamin_ve_Mineral_Supplement_Fact_Sheets.aspx

Images adapted from here .

www.springboard4health.com

 


Food-Info.net is an initiative of Stichting Food-Info, The Netherlands

Free counters!