An initiative of :



Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu



Food-Info.net> Produkty żywnościowe > Jadalne owady

Rodzaje jadalnych owadów

Na świecie znane są miliony gatunków owadów. Spośród nich zaledwie 1500 jest uważanych za jadalne. Są sklasyfikowane w wielu różnych rzędach, grupach, rodzajach i gatunkach. Poniżej opisano niektóre grupy owadów i ich wykorzystanie jako pożywienia.

Motyle i ćmy (Rząd Lepidoptera).

Spożywa się larwy (gąsienice) wielu gatunków ciem (a także kilku gatunków motyli). W Afryce należą do szczególnie ważnych źródeł składników odżywczych (białka, tłuszczu, witamin i składników mineralnych). Tylko w samym Kongo (dawniej Zair) zbiera się ponad 30 gatunków owadów. Larwy niektórych owadów są nie tylko dostępne na lokalnych targowiskach wiejskich, ale są na dużą skalę eksportowane do innych krajów. W Botswanie i Republice Południowej Afryki larwy są konserwowane w puszkach. Na terenach wiejskich, przed sprzedażą owady zwykle są suszone na słońcu.

Dorosłe okazy ciem i motyli nie są spożywane – ich skrzydła i tułów są pokryte niewielkimi, płaskimi łuskami oraz włoskami, dzięki którym są tak barwne.


Kolonia Imbrasia ertli u podstawy pnia drzewa Funtumia (Kongo). Gąsienice schodzą z liści drzewa każdorazowo w okresie linienia. W tym stadium rozwojowym są zbierane do spożycia. Zwykle zbiera się całą kolonię, którą następnie spożywa się po upieczeniu lub ugotowaniu, lub suszy na słońcu do późniejszego spożycia. (Źródło)

Pluskwiaki (Rząd Hemiptera).

Większość spożywanych owadów należących do tego rzędu żyje w środowisku wodnym. Słynny „Meksykański kawior” lub ahuahutle sporządza się z jaj kilku gatunków pluskwiaków wodnych; stworzyło to podstawy do praktykowanej od lat „uprawy” tych owadów w środowisku wodnym. Jeden z gatunków żyjących w Azji, nazywany „giant water bug” ( Lethocerus indicus) jest sprowadzany z Tajlandii do sklepów z żywnością azjatycką na całym świecie.


Pochodzący z Tajlandii “giant water bug” (Lethocerus indicus) jest spożywany po ugotowaniu na parze, a także ucierany na pastę z dodatkiem chilli i spożywany z ryżem (
(Źródło)

Cykady (Rząd Homoptera).

Do rzędu Homoptera należy wiele owadów, jak mszyce i skoczki, które należą do istotnych szkodników w uprawach rolniczych, zaś jedynie cykady są spożywane przez człowieka. Poczwarki pewnych gatunków, nazywane „cykadami wieloletnimi”, przebywają do 17 miesięcy pod ziemią żywiąc się sokami drzew pobieranymi z korzeni. Po 17 latach wydostają się z ziemi, wspinają na pień drzewa i przepoczwarzają się do postaci dojrzałej. Cykady wieloletnie pojawiają się w określonym miejscu na powierzchni ziemi tylko raz na kilka lat. Występują wtedy często w ogromnej liczebności. Wtedy też są zbierane do spożycia; w Stanach Zjednoczonych nawet przez dzieci w wieku szkolnym. Można je smażyć. Wiele gatunków cykad ma krótszy okres rozwojowy, a niektóre z nich były spożywane już przez plemiona indiańskie żyjące w zachodnich rejonach Stanów Zjednoczonych. W wielu innych krajach są spożywane regularnie, szczególnie w Azji, a niektóre z nich osiągają dużą wielkość. Cykady żyjące w Malezji mają rozpiętość skrzydeł wynoszącą prawie 18 cm !


Brood X, jedna z wieloletnich cykad żyjących w Północnej Ameryce (Magicicada sp.).
(Źródło)


Termity (Rząd Isoptera).

Najczęściej termity są zjadane w Afryce. Termity należą do owadów stadnych żyjących w koloniach podzielonych na „kasty”, w których wyróżnia się robotników, żołnierzy, skrzydlate owady dorosłe i królową. Królowa dorasta do dużych rozmiarów i znosi tysiące jaj. Kolonie niektórych gatunków budują olbrzymie, ziemne kopce nazywane termitierami, o wysokości dochodzącej do 6 m. Co jakiś czas, skrzydlate, dorosłe owady zbierają się w ogromne roje, łączą się w pary w locie i tworzą nową kolonię. Termity przyciąga światło, nawet zapalonej świecy i w ten właśnie sposób są wyłapywane. Usuwa się skrzydła, a usmażone termity są bardzo smaczne. Królową uważa się za wyjątkowy przysmak i zwykle jest zarezerwowana dla dzieci lub dziadków.


Termity. (Źródło)

Pszczoły, mrówki i osy (Rząd Hymenoptera).

Spośród pszczół i os, najczęściej spożywa się ich larwy i poczwarki. Dorosłe formy pszczół i os nie smakują dobrze, choć zdarzają się wyjątki. Konserwowane w puszkach całe osy ze skrzydłami są dostępne w Japonii, a ryż ugotowany z tymi osami był ulubionym daniem nieżyjącego już cesarza Hirohito. Spośród mrówek najczęściej spożywa się także larwy i/lub poczwarki, choć nie zawsze. W niektórych regionach Południowej Ameryki w kinach zamiast prażonej kukurydzy, sprzedawane są pieczone odwłoki mrówek grzybiarek. W niektórych kulturach zbiera się gniazda pszczół, zarówno w calu pozyskania czerwi jak i miodu. W Meksyku, niektóre rodzaje poczwarek mrówek, nazywane escamoles, znajduje się w menu najlepszych restauracji. Podaje się je smażone na maśle, lub smażone z cebulą i czosnkiem.

Chrząszcze (Rząd Coleoptera).

W cyklu rozwojowym chrząszczy zachodzi pełna metamorfoza (przeobrażenie). Chrząszcze różnych gatunków spożywane są we wszystkich stadiach rozwojowych, jak larwy, poczwarki i dorosłe owady. Oczywiście nie spożywa się dorosłych owadów w całości i usuwa się ich twarde części (skrzydła, odnóża i głowa). Larwy (nazywane często pędrakami) mają miękkie ciało.


Australijskie pędraki tyape arlkerlatye (Źródło)

Koniki polne, świerszcze, itp. (Rząd Orthoptera).

Koniki polne i świerszcze oraz pokrewne gatunki owadów odegrały ważną rolę w historii wyżywienia ludzkości. Popularnymi metodami przyrządzania tych owadów jest pieczenie i podsmażanie, po wcześniejszym usunięciu skrzydeł i odnóży. Owady przyprawia się cebulą, czosnkiem, pieprzem kajeńskim, chilli lub sosem sojowym. Kandyzowane koniki polne, nazywane inago, należą do popularnych w Japonii przekąsek koktajlowych.


Konik polny inago (Oxya japonica) (Źródło)

Pająki i skorpiony (Gromada Arachnida)

Pająki i skorpiony należą do dwóch różnych rzędów gromady Arachnida (pajęczaki), tj. Araneae (pająki) i Scorpiones (skorpiony). Spożywane są jedynie nieliczne spośród ponad 40,000 gatunków pajęczaków należących do tej gromady.

Skorpiony spożywa się na południu Chin i w krajach sąsiadujących. Są hodowane w swoistych „ranczach” umiejscowionych w pomieszczeniach mieszkalnych, a następnie sprzedawane na targowiskach. Skorpiony mają posmak drewna i są zjadane w całości, z wyjątkiem końcówki ogona.

Pająki są spożywane przede wszystkim w Południowo-wschodniej Azji. W północnej Kambodży zjada się duże pająki, przypominające tarantulę.


Zupa ze skorpionów.
(Źródło)

Patyczaki i liśćce (Rząd Phasmatodea).

Te owady o dość groteskowym kształcie są spożywane w kilku rejonach Azji i w Papui Nowej Gwinei.


Jadalny straszyk australijski (Extatosoma tiaratum) pochodzący z Papui Nowej Gwinei. (Źródło)

Opracowano na podstawie: www.food-insects.com

 

 



European Masters Degree in Food Studies - an Educational Journey


Master in Food Safety Law


Food-Info.net is an initiative of Wageningen University, The Netherlands

Free counters!